Köşegenden Gelen Edebiyat: Gotik (Murat ÖZBEK)

Gotik edebiyatın önemli isimlerinden Flannery O’Connor, kendisine yöneltilen “Hikâyelerinizde şiddeti nasıl açıklarsınız?”  sorusuna, “Aslında o kadar şiddet yok. …bir bakıma komik, estetik bir yan var.” cevabını verir. Gotik edebiyatın olaylara, karakterlere, olay ve karakterlerin yerleştirildiği mekâna ve daha genel bir ifadeyle edebiyata yaklaşımı bir ters yüz edişle başlar. O’Connor, şiddet için yaptığı açıklamayı “İyi İnsan Bulmak Zor”...

Read More

Şeytana Adanan Adak (Deniz YAVUZ)

“çünkü her şeytanın hükmedeceği bir zaman gelir” Baudelaire’in, “Sarhoş, yoksul, ezik, dışlanmış” diyerek tanımladığı ve gotik edebiyatın akla ilk gelen isimlerinden olan Edgar Allan Poe’nun, üç öyküsünden müteşekkil Kara Kedi isimli kitap, Kolektif Kitap tarafından yayımlanmış. Çevirisi Bilge Ceren Şekerciler tarafından yapılan bu kitabın alametifarikası ise Luis Scafati’nin öyküleri muhteşem bir şekilde resimlemiş olması. Kitaba adını da veren...

Read More

Masalsı Bir Gotik Roman (Merve TOKGÖZ)

Ann Radcliffe on sekizinci yüzyılda yaşamış kadın bir yazardır ve gotik edebiyatın ilk temsilcilerinden sayılır. Yazarın Sicilya’da Bir Aşk Hikâyesi isimli kitabı, gotik romantik tarzda yazdığı erken dönem romanlarından biridir. Kitabın hikâyesine bir göz atacak olursak; hikâye Sicilya’da görkemli bir şatoda geçer. İlk eşinin ölümünün ardından -ki aslında ölmemiştir- iki kızını bakıcısına ve şato sakinlerine emanet eden Mazzini Markisi, ikinci...

Read More

18. yy.da Bir Boksör (Barışcan DEMİR)

Eğer 18. yy.ın ikinci yarısı, klasisizmin mükemmelliyetçiği ile gotikin dekadanının çarpıştığı bir ringse, Beckford’un Vathek’i gotikin aparkatıdır. Yalnızca 18. yy. değil, edebiyat tarihine yerleşmiş birçok dönem için ringin gongunu çalan bir “arayış motifi” söz konusudur. Ölümsüzlüğü arayan kral Gılgamış’ın anonim yaratıcısından, Don Quijote’nin düşçülüğü ile Sancho Panza’nın gerçekçiliğini çarpıştırarak, değerli olanı arayan Cervantes’e dek...

Read More

Otranto ya da Düşlerin Yükselişi (Bulut YAVUZ)

Kimi edebiyat türleri vardır; üslup ve biçim bakımından yavan bir görünüme sahip olmakla birlikte bize bu yavanlıkla yüce sandığımız kültürümüzün kokuşmuşluğunu gösterirler. Gotik dönem edebiyatı da işte böyle bir edebiyattır. İlk örneği olan Otranto Şatosu ise bunun uzamını kurandır. Bu uzam sayesinde yüksek edebiyat yapma iddiasının yanında, başka, yeni bir tarzda edebiyat yapmanın olanağı doğmuştur. Kitap “Asıl sahibi orada yaşayamayacak kadar...

Read More

Gotik Edebiyat (Bulut YAVUZ, Barışcan DEMİR, Merve TOKGÖZ, Deniz YAVUZ, Murat ÖZBEK)

Barbar, vandal, yabancı, çapulcu; sabitliği, mutlaklığı, iktidarı veya kanonu yerle bir etmeye girişen her çaba benzer adlarla anılır. Her zaman şeytanidir, her zaman tahrif eder ve her zaman bütün hesapların dışında belirir. Biz burada onun görünümlerinden birisini, gotiki ele alacağız. Goth kelimesi aslında barbarlık ile eşdeğer bir kullanıma sahiptir; yerleşik olan Roma kültürünü gelip talan eden ve Roma’nın yıkımının başlangıcı olan kavmin...

Read More

Buradayım Demeli Bazen… (Funda DEMİR)

Yaz denince ilk önce tatili hatırlamak çok eski bir çocukluk geleneği galiba. Okullar kapanır, karneler alınır, bisikletler yağlanır, hadi sokağa! Bazı sabahlar mahallenin halı yıkama günü, kapı önleri köpük köpük. Bakkalın önünde duran kasalara oturup gazoz içmek mahalle çocuklarının en büyük modası. Lastik atlamalar, evden gizlice kaçırılmış cam çerçeve kap kacakla kapı önlerinde kurulan çocuk pazarları, deniz kenarı piknikleri, kızarmış hamur...

Read More

Ama Düşünüyorsun... (Mehmet Fırat PÜRSELİM)

Minimal öykü, küçürek öykü, kısa öykü… gün geçtikçe çeşitli adlarla birlikte edebiyat dünyamıza daha fazla girmeye başladı. Minimal öykünün bunca görünür olmasının çeşitli sebepleri var; en başta dergilerin daha fazla ürüne yer verebilmek için yazarların uzun öykülerine itibar etmemeleri, yazı atölyelerinin öyküde sarkmalara karşı öyküleri neredeyse belli kalıplara sokmaları (ortalama 4 A4 sayfasıyla sınırlamaları, son dönem yayınlanan öykü kitaplarının...

Read More

Maden işçilerinin komite-konsey örgütlenmeleri ve öz yönetim deneyimleri üzerine…(Onur Bütün ile Söyleşi: Mualla UÇMANER) )

“Yedi Kat Yerin Altından Uğultular Geliyor/Yeni Çeltek’ ten Soma’ya Maden İşçileri” isimli kitap Dipnot Yayınları’ndan çıktı. Kitabın yazarı Onur Bütün ile Yeraltı Maden-İş Sendikası nın yazılmamış tarihi ve maden işçilerinin bu özgün deneyimi üzerine konuştuk. -Yeraltı Maden-İş Sendikası deneyimi üzerine yazdığınız kitap bir sözlü tarih çalışması olarak mı değerlendirilmeli?Türkiye’ de sosyalistler yaşadıkları deneyimleri kayıt altına almak konusunda...

Read More

Özgürlüğe Kaçış (Tolga ARAS)

Kendimize küçük alanlar yaratıp özgürlük tohumları ekme eylemi uzun zaman öncesine dayanıyor. Dünya tarihi böyle örneklerle dolu. Büyük bedeller, savunmalar, direnişler ve hatta kayıpların öyküsü de o tarihe dâhil. İşin garip tarafı böylesi dirençler, özgürlüğü yitirmeye ramak kala patlıyor. Distopya ütopyaya, oradan da gerçeğe dönüşüyor. Mahmut Eşitmez, ilk romanı Liberhell'le buna benzer bir direnişi, mücadeleyi, ödenen bedelleri ve kazanılan...

Read More

"Hayat Abartılacak Bir Şey Değil Be Roman. Hayat Abartılacak Bir Şey Değil." (Kerem Işık ile Söyleşi: Serap TELÖZ)

Kerem Işık, Haldun Taner Öykü Ödülü’nü aldığı “Toplum Böceği” adlı kitabından sonra geçtiğimiz aylarda “Iskalı Karnaval”la okurlarıyla yeniden buluştu. İlk kitabı “Aslında Cennet Yok”tan sonra “Toplum Böceği” ile edebiyatta ciddi bir çıkış yakaladı ve adını genç öykücülerin arasına yazdırdı. Son öykü kitabı “Iskalı Karnaval”da da görüyoruz ki kendisine çizdiği bu yolda sağlam adımlarla ilerliyor. Bu kitabında da yine kelime oyunları ve kurguladığı...

Read More

Hadi Gelin! Su Güzeldir (Eda SEZGİN)

“Yeni Crobuzon’da olanları düşününce. Çok şey risk altında. Konsey’in peşine düşenler yüzünden buradayım. Ayrıca senin onu durdurabileceğini düşündüğümden. Bu yüzden buradayım işte.” (Demir Konsey) China Miéville’in Yordam Kitap’tan çıkan son kitabı Demir Konsey’de geçen bu cümle, bir metafor olarak ele alındığında, fantastik edebiyatta çok genç yaşından itibaren haklı bir başarı elde etmiş olan yazara dair, biz okuyucularına ve onunla yeni tanışacak...

Read More

Direniş, Sürgün ve Ölüm Günleri (Serap ÇAKIR)

Devrimci Yol davasından yargılanarak hüküm giyen ve 1991’deki infaz yasasındaki düzenlemeyle tahliye edilen dört isim, Eskişehir Cezaevi’nde başlayıp Aydın Cezaevi’nde sonlanan Süresiz Açlık Grevi günlerini bundan 25 yıl önce kaleme aldılar. Yıllar sonra Ayrıntı Yayınları’ndan çıkan ve 1989’un karanlık günlerine uzanan Direniş, Sürgün ve Ölüm Günleri kitabı yakın tarihimizin en acı tablolarından birini önümüze seriyor. Açlık, işkence ve sürgünle...

Read More

AKP’nin Sosyal Haklar Sicili (Zafer AYDIN)

AKP’li yıllar kadar kavramların ezildiği, içeriğinin boşaltıldığı ve anlamını kaybettiği, örselendiği ve taşıdığı anlamın tamamen dışında propaganda örtüsü işlevi gördüğü başka bir dönem herhalde olmamıştır.  Sosyal politika, sosyal devlet, hak, eşitlik ve adalet  gibi kavramlar ile bu kavramlarla ifade edilen politikaların tasfiye sürecine propaganda amacıyla eşlik eden “reform” ve “devrim” gibi kavramlar bu dönemde anlamını ve “itibarını”...

Read More

Ernest Hemingway: “Hiç Büyümeyen Çocuk” (Esra ERTAN)

“Onun kurgusu yaşamın hakikatidir…”    Sevdiğimiz ve duyumsadığımız dünyayı, okurunun tanıklığıyla tercüme eden yazarları hangi hayatların, hangi koşulların, hangi insanların eğip büktüğünü, dönüştürdüğünü öğrenmek heyecan verici bir deneyim. Bir biyografi yazınını ya da otobiyografi çalışmasını okumanın, sevdiğimiz yazarların, şairlerin, müzisyenlerin kısa bir süreliğine de olsa yaşamlarının bir parçasıymışız, sırlarının, sevinç ve kederlerinin...

Read More