‘Dersim Romanı’ Olmayan bir Dersim Romanı (Onur KOÇYİĞİT)

Yakın tarihimizi, gerçekliklere dayanarak anlatılan öykülerle bir kurguya kavuşturup kaleme almak; edebiyatımızın son zamanlardaki en popüler uğraşlarından birisi. Tarihle hesaplaşmak, ülkede yaşanmış ve hâlâ açıkça ifade edilmesinden dahi rahatsızlık duyulan Ermeni Soykırımı, Dersim Katliamı gibi gerçekliklerle yüzleşmek adına önemli adımlar tabii ki, ancak burada devreye roman girince işler bir hayli karışıyor. Bir de popülist söylemlere sığınıp...

Read More

Samanlıktaki Anneler (Meltem GÜRLE)

Her yazarın bir meselesi olur. Hatta denir ki, iyi romancılar aslında aynı metni yeniden ve yeniden yazıp dururlar. Meselelerine her seferinde biraz daha yaklaşmayı hayal ederek. Onları yazmaya iten sebep her ne ise, onu kıskıvrak yakalayıp gözlerinin içine bakmayı umarak. Perihan Mağden de hemen her zaman iki kadının hikayesini anlatıyor. Bunun zor bir ilişki olduğunun farkında. Bu ilişkideki karmakarışık dinamikler, tehlikeli dönemeçler ve beklenmedik...

Read More

İran Devrimi’nde Postmodern Bir Aydın ve ‘Zararsız Cinsel Oyunlar’ (Barış İNCE)

“İsrail saldırılarına uğradık. Ölenler oldu içimizde. En yiğit, en gözü kara savaşanlar kimlerdi biliyor musun? Yan yana vuruştuğumuz, kelime-i şahadet getirip ölürken doğru cennete gideceğine inanan koyu Müslümanlar. Hani bizim burada tepeden bakıp alay ettiklerimiz.” Filistin’de savaşmış bir solcu militan, Türkiye’deki arkadaşına/yoldaşına anılarını böyle aktarıyordu Vedat Türkali’nin ünlü romanı Yalancı Tanıklar Kahvesi’nde… Sanki 12 Mart’ta,...

Read More

Bir Sınır Olarak Demokrasi ve Ötesi (Murat ÖZBEK)

Gilles Dauve ve Karl Nesic’in Demokrasinin Ötesinde başlıklı kitabı İhya Kahraman’ın çevirisiyle kısa bir süre önce Fransızcadan Türkçeye kazandırıldı. İkili demokratikleşme, demokrat kimlik, totaliterleşme, yönetme-yönetilme, tahakküm kurma gibi günümüzün siyasi dağarcığında sıklıkla yer bulan kavramlarını, demokratik toplumlarda hukukun uygulanış biçimleriyle kendi aralarında yer değiştirmeleri (demokratikleşmenin totaliterleşmeye, yönetme-yönetilme...

Read More

Anayasanın Ötesinde (Dinçer DEMİRKENT)

2011 seçimlerinden beri hız kazanan anayasa tartışması, yeni anayasanın taslak metnini hazırlamak için kurulan Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun 19 Ekim 2011’deki ilk toplantısıyla yeni bir boyut kazandı. Uzlaşma Komisyonu’nun çalışma usulleri, hedefe ulaşmak için dört aşama tasarladı. 2012 yılı sonunda çalışmaların tamamlanması hedefi ile ilk aşama, Nisan 2012’de katılım, veri toplama ve değerlendirmenin tamamlanması olarak belirledi. Ardından gelecek...

Read More

“Türk Tipi Demokrasi”nin Son Durağı: Türk Tipi Başkanlık Sistemi (Demirhan Burak ÇELİK)

“Türk tipi demokrasi” anlayışı, Türkiye’nin özgül koşulları öne sürülerek, demokrasimizin eksik ve açmazlarını gölgeleme/gizleme çabasının bir ürünü. AKP tarafından gündeme getirilen öneriyle “Türk tipi başkanlık sistemi” kavramı da siyaset dilimize girmiş oldu. Bu yazıda bu sistem ana hatlarıyla incelenecek. Bunun için önce, önerinin düşünsel arka planını ortaya koymakta yarar var. DÜŞÜNSEL TEMELLER: İKTİDARIN KİŞİSELLEŞMESİ EĞİLİMİ VE OSMANLI...

Read More

Yeni (!) Siyasetin Boş Göstereni: Anayasa (Abdurrahman AYDIN)

Boş-gösteren çeşitli gösterilenlerle doldurulabilen, belirli bir bakımdan istikrarlı ve yine belirli bir bakımdan da istikrarsız bir unsurdur. İçeriği sürekli değişebilse de biçimsel bakımdan da olsa özdeş bir yinelenmeye imkân tanır. Hatta tam da bu imkân sayesinde ve aracılığıyla dile tutunur. Fakat hangi dil? Bir tür hareketsizlik biçiminde tasarımladığımız bir uzamda, sürekli kaçış halinde olan bir gösteren midir sözünü ettiğimiz? Klasik bir...

Read More

Kürt Sorunu Bağlamında Bazı Anayasal Tartışmalar (Murat SEVİNÇ)

AKP, 2010 yılında anayasacılık tarihimizin hiç tereddütsüz en “göz boyayan” girişimini gerçekleştirip yirmi küsur maddelik bir anayasa değişikliği yaptı. Hedefi, HSYK ve kuşkusuz zamana yayılmak zorunda olan Anayasa Mahkemesi üye çoğunluğunu ele geçirmekti. AKP’ye madden ve manen bağlanmış olanların hiç duraksamadan “Ergenekonculuk” ile itham ettiği ünlü ABD’li düşünür Arato’nun 2010 değişiklik paketine dair yaptığı “soğanın cücüğü” benzetmesi,...

Read More

Bolivya Anayasası: Hukuk, Demokrasi, Özerklik (Soner TORLAK)

Bolivya dendiğinde meraklısının aklına ilk gelen şey, kuşkusuz, Che’nin gerilla mücadelesi verdiği ve hayatını kaybettiği küçük bir Latin Amerika ülkesi olacaktır. Che’nin ölümünden neredeyse tam 40 sonra Bolivya’da Sosyalizme Doğru Hareket Partisi iktidara gelecek, ülke tarihinde ilk defa bir yerli, bir işçi ve bir sosyalist, Evo Morales devlet başkanlığına oturacaktı. Morales’in devlet başkanı olmasının ardından seçilen yeni kurucu meclisin...

Read More

Dünya’nın Karanlık Taraftaki Elçisi: Kofi Annan (Toygar Sinan BAYKAN)

Kofi Annan’ın yakın çalışma arkadaşlarından Nader Mousavizadeh ile gerçekleştirdiği Interventions: A Life in War and Peace (Müdahaleler: Savaşta ve Barışta bir yaşam) adlı biyografik söyleşiyi New York Review of Books’ta değerlendirdiği yazısında Michael Ignatieff Annan’ın Birleşmiş Milletler’de oynadığı rolü başlıktaki ifadeyle tanımlıyor. Ignatieff, çokuluslu bir İngiliz şirketi için çalışan bir babanın oğlu olarak dünyaya gelen Kofi Annan’ın,...

Read More

Katalunya’daki Yayınevlerinin Çıkmazı (Nilgün BAYRAKDAR)

Anna Pozas’ın geçen hafta El País’deki haberine göre Katalunya’daki kitap satışları son üç yılda %20 azaldı. Yayın evleri bu azalıştaki temel neden olarak İspanya’daki ekonomik krizi işaret ediyor. Ülkede işsizlik, resmi rakamlara göre beş milyona dayandı. %25’i aşan işsizlik oranı ve tüketici fiyatlarının sürekli yükselmesi, ekonomisi borç kriziyle sarsılan ülkede yaşam koşullarını daha da zor kılıyor. Haliyle bu durum yayıncılık sektörüne de...

Read More

Demiryolu Kitapları (Balca CELENER)

Layıkıyla sunulması halinde, toplu taşımacılık hizmetinin yazılı olmayan kurallarının başında seyahat süresi boyunca kitap okumak gelmektedir hiç şüphesiz. Hatta bu kuralların dayatmasıyla hem kitap hem de gazeteler okumayı kolaylaştıracak boyda basılır hale gelmiştir. Her ne kadar "cep" boyutunda kitabı değil kişinin burnunun önünde nefes alabileceği bir avuç havayı sığdırmakta zorlandığı metrobüs/otobüs ulaşımı esnasında -herkesin bir diğer yolcunun...

Read More

Yine Yasak! (Utku ÖZMAKAS)

Tarihi boyunca yasaklara ve sansüre “fazlasıyla” alışık olan yayın hayatımız için şaşırtıcı olmayan bir haber emniyet cephesinden geldi. Habertürk'ten Cemal Doğan’ın haberine göre emniyet, altmış yedi (67) kitap ile on altı (16) dergi, bildiri, afiş ve gazete için yeniden yasak istedi. Emniyet daha önceden yasaklanan dört yüz elli üç (453) kitabın altmış yedisi (67) için yeniden yasak istedi. Savcı Kürşat Kayral, Sıkıyönetim Mahkemeleri, DGM ve...

Read More

Kayıp Önsözün İzinde (Utku ÖZMAKAS)

Mesut Çeki’nin derlediği ve Akademi Yayınları’ndan çıkan Bilinen Sır: Erkeklik ve Sosyalist Erkekler kitabına Füsun Erdoğan’ın yazdığı önsöz yayıncısı tarafından çıkarıldı. 2011 yılında Kırıklar F Tipi Cezaevi’ndeyken Çeki’yle yazışmaya başlayan Erdoğan, önceleri sıcak bakmasa da 2011 Eylül’ünde önsözü tamamlayıp Çeki’ye yollamış. Ne var ki Gebze Kadın Kapalı Hapishanesi’ne transfer edildiğinde kitabı ilk kez eline alma şansı yakalayan Erdoğan...

Read More

Ne Çeviriyor? Ferit Burak Aydar (Utku ÖZMAKAS)

Şu an Agora Kitaplığı’na Lenin Külliyatı’nın 20. kitabı olan Bolşevikler Devrime Gidiyor’u hazırlayıp çeviriyorum. Lenin’in 1917’de Şubat’tan Ekim’e kadar kaleme aldığı yazılardan oluşan 1917 Yazıları’nın da 3. kitabı. Bu seri Lenin’e dair iki harcıâlem algıyı çürütür nitelikte. “Hep en radikal tutumu alan, uzlaşma nedir bilmeyen biri” şeklinde düşman kadar dosttan da rağbet görmüş bir Lenin anlayışı var; Gramsci bile bundan kurtulamamış. Bu anlayışın...

Read More

Ne Hazırlıyor? Bilge Sancı (Utku ÖZMAKAS)

Kentsel dönüşüm ya da yeniden yapılandırma, bir süredir en önemli toplumsal meselelerden biri haline geldi. Özellikle son yıllarda İstanbul’daki dönüşüm, yeni soylulaştırma projeleri, konut sektörünün şişmesi gibi gündemlerle, şehir planlaması meselesi yalnızca pratik sonuçlarıyla değil, toplumsal hafızaya ve şekillenmeye etkisi ile konuşulur oldu. Bu güncel konuya, Paris-Haussmann örneğinde olduğu gibi şehir planlaması ile ekonomik, politik ve...

Read More

2012 Dünya Kitap Yılın Yayınevi Ödülü (Utku ÖZMAKAS)

Dünya Kitap’ın 1993 yılından beri verdiği Dünya Kitap Ödülleri arasında bulunan Yılın Yayınevi Ödülü, yapılan oylama sonucunda oybirliğiyle Kırmızı Kedi Yayınları’na verildi. Umberto Eco, Virginia Woolf, Jose Saramago, Necib Mahfuz gibi pek çok önemli yazarın yayımcısı olan Kırmızı Kedi’yi tebrik ediyor...

Read More

Yeni Bir Anlatı Dizisi: Raskol'un Baltası (Utku ÖZMAKAS)

Geçtiğimiz yıl “Şiir direnirse kazanacak” diyerek sokakları afişleyen, şiiri yeniden sokağa çıkarma amacıyla “160. Km”yi kuran Edebi Şeyler Yayıncılık, bu yıl düz yazıya ayırdığı yeni dizisini hayata geçirdi: Raskol’un Baltası. “Yüksek Edebiyat Bize Alçak Geliyor” diyerek “kişisel patlamaların” peşine düşen anlatı dizisi dört kitapla hayatına başladı: Orhan Duru’nun ölmeden önce yazdığı “ilk roman”ı Az Roman. Bir yazarın öldükten sonra bile yazdıklarıyla...

Read More