Bir Efsanedir Rıfat Ilgaz! (Mehmet ÖZÇATALOĞLU)

Rıfat Ilgaz yaşamı boyunca toplumsal sorunlara kafa yormuş bir aydındı. Bu kafa yormalarının, sesini yükseltmelerinin bedelini de fazlasıyla ödedi. Ama bugün hâlâ anılıyorsa, toplumsal sorunları kendisine dert etmesindendir.

O, sınıfın efsanesiydi. Yazmış olduğu “Hababam Sınıfı” dizisinin filmleri yapıldı. Ve üzerinden bunca yıl geçmiş olmasına rağmen defalarca (belki yüzlerce kez) izlenmiş olmasına rağmen hâlâ kahkahalarla izleniyor. O günlerde bu filmleri izleyen çocuklar, gençler bugün kendi çocukları, torunları ile izliyorlar Hababam Sınıflarını.

Filmler aracılığı ile insanlara ulaşmasından olsa gerek “Hababam Sınıfı” Rıfat Ilgaz adıyla özdeştir. Ama bir o kadar önemli ve değerli eserleri de vardır. Bunlardan biri de, daha doğru bir ifadeyle beşi de “Bacaksız” dizisidir. Bacaksız Kamyon Sürücüsü, Paralı Atlet, Sigara Kaçakçısı, Okulda ve Tatil Köyünde.

“Bacaksız” dizisinde konu edilen olaylar bugünün gerisinde kalmış olsa da bir dönemin aynası niteliğindedir. Ve dönemi için keskin bir sistem eleştirisidir bu kitaplar. Tek tek ele aldığımızda “Sigara Kaçakçısı”nda kapalı ekonomi bir Türkiye manzarasını okuruz. Mahalle aralarında kaçak sigara satan küçük çocuklar. Çocuk emeğini sömüren, küçük bedenlerin üzerinden para kazanan kaçakçılar! Dönemin meşhur sloganı “Kent var, Marlboro var” bugünün çocuklarına çok yabancı gelse de o günleri yaşayan babaları için tatlı bir anı niteliğindedir.

“Kamyon Sürücüsü”nde mahalle çeşmesi, çeşme başındaki kuyruklar, kovalar, bidonlar, annelerin tüm gün çamaşır yıkaması, yoksulluk, sefalet… Yine bugünlere yabancı; o günlere, o sıcak, samimi mahalle ortamlarına bir özlem…

“Okulda” Hababam Sınıfı” gibi sıkı bir eğitim sistemi eleştirisini barındırıyor. Diğerlerinden farklı olarak bugün de tazeliğini, güncelliğini koruyor diyebiliriz.

“Tatil Köyünde” ve “Paralı Atlet” de diğer üç kitap gibi mizahi bir eleştiri barındırıyor. Okurken kahkahalarla gülüp derin düşüncelere dalıyorsunuz.

Tüm kitapların kahramanı “Bacaksız Bahri”ye gelince… Bahri karikatür bir tip. Bunun yanında “Mendilini soran olmadığı için kızan okul müdürüne, ‘senin var mı, mendilin?’ diye soracak kadar cesur. Fırsatını yakaladığında, sol eliyle tutması gereken tahta silgisini sağ eliyle tutarak öğretmenini çaktırmadan kızdıracak kadar cin fikirli. Küçük mü küçük, sevimli mi, sevimli Bacaksız Bahri.

Kitaplar; Kirpi Dursun’la, Taşkafa Orhan’la, Ferit Derler’le, Paytak Yılmaz’la tam bir cümbüş havasında. Dizinin beş kitabı da keyifle okunuyor. Bacaksız Bahri’nin peşine takılıp zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz. Rıfat Ilgaz, yaşadığı toplumun damarından beslenerek, çocukları eğlendirecek, eğlendirirken de eğitecek bir arkadaş armağan etmiş. Bacaksız Bahri, bugünün çocukları için yakın tarihin mizahi belgeselidir.

*Bacaksız Dizisi, 5 Kitap, Rıfat Ilgaz, İş Kültür Yayınları,Eylül 2013.

0 yorum:

Yorum Gönder