'Çocuğun Okuma Özgürlüğü Kısıtlanıyor' (Mine Soysal ile Söyleşi: Kadir İNCESU)

İçinde bulunduğumuz yıl 20. yaşını kutlayan Günışığı Kitaplığı yalnızca yayımladığı kitaplarla değil; Gençler için Zeynep Cemali Öykü Yarışması, eğitimciler için Eğitimde Edebiyat Seminerleri, yayıncılık sektörü için uzmanlık konferansı (Zeynep Cemali Edebiyat Günü) ile de fark yaratıyor

Müren Beykan, Mine Soysal ve Hande Demirtaş tarafından kurulan, Yayımladığı çocuk ve gençlik kitaplarıyla yayın dünyasında kendisine kısa zamanda kalıcı bir yer edinen Günışığı Kitaplığı 20. yaşını kutlamaya hazırlanıyor. Yayınevinin hem kurucularından hem de yazarlarından olan Mine Soysal ile Günışığı Kitaplığı'nın 20 yıllık serüvenini konuştuk.

Hangi düşünceler sonucunda yayıncılık yapmaya karar verdiniz? Günışığı Kitaplığı'nın yayıncılık anlayışı nedir?

Çocukluk ve ilkgençlikte severek okunan edebiyat kitaplarının yarattığı iyilik duygusunu, sunduğu yaşama sevincini, gücü insan bir ömür boyunca taşıyor. Edebiyatla ilk karşılaşmalar çağını çok önemsediğimiz için, özellikle çağdaş çocuk ve gençlik edebiyatında uzmanlaşmayı seçtik. Çünkü biz, öncelikle çocukları ve gençleri ciddiye alan, didaktik olmayan, has edebiyatın izini süren nitelikli kitapların, her yaştan okurda ortak bir okuma keyfi yaratacağına ve geleceğimizi değiştirebileceğine inanıyoruz.

Aradan geçen 20 yıllık süreçte yayıncılık dünyasındaki değişimleri nasıl değerlendiriyorsunuz?


Günışığı Kitaplığı kurulduğu günden beri, yayıncılığımızın sektörleşme sürecinde sorumluluk alan, doğrudan emek veren bir yayınevi. Bu 20 yılda yayıncılığımızda önemli adımlar atıldı. Telif haklarının inşası, meslek örgütlerinin gelişmesi ve eşgüdümle çalışma denemeleri, editörlüğün öneminin anlaşılmaya başlaması, yurtiçi kitap fuarları sayesinde ülke genelinde okurla kitabın yakınlaşması, dış ülkelerde önemli kitap fuarlarına katılmak ve TEDA gibi destek projelerinin de yardımıyla edebiyatımızın yurtdışına açılması, tasarımdan baskı teknolojilerine kitap üretiminde niteliğin yükselmesi ve elbette dijital yayıncılık yolculuğumuz... Bu olumlu gelişmelerin yanı sıra binlerce kitapçının kapanması, sansür ve otosansürün gündemden düşmemesi, yüksek üretim maliyetleri, yayıncılık teşviklerinin yetersizliği, yayıncılığa yönelik akademik eğitimin eksikliği ve her yıl yığınla niteliksiz metnin kitaplaşabilmesi gibi çok önemli belirleyici sorunlar da sürüyor.

Bu süreçte Günışığı Kitaplığı nasıl bir gelişim ve değişim süreci geçirdi?

Yayınevimiz ilk günden beri uzman editörlük anlayışıyla çalışıyor. Edebiyat kitaplarının farklı yaş gruplarına göre yazılması ve yayına hazırlanmasında hem yazarlarla, hem de çevirmen, illüstratör ve grafikerlerle yakın bir işbirliğiyle çalışıyoruz. Bu yaklaşımı, okulöncesi resimli öykü kitaplarından çocuk kitaplarına ve ilkgençlik kitaplarına kadar yayımladığımız yüzlerce kitapla örnekledik. Değerli birçok kalemin bu alana dikkatini çektik, bugün severek okunan eserler vermelerine aracı olduk. Semih Gümüş ve Müren Beykan’ın benzersiz ortaklığıyla hazırlanan ve edebiyat ustalarını çocuklar ve gençlerle buluşturan Köprü Kitaplar koleksiyonunun yanı sıra çağdaş öykü ve deneme seçkileri yayımladık. 2011’de kurduğumuz genç edebiyat markamız ON8 ile tüm edebiyat okurlarına ulaştık. Çeviri edebiyatla yola çıkan ON8, artık Müge İplikçi, Ahmet Büke, Sevgi Saygı gibi önemli yazarlarla yepyeni ve daha güçlü bir koleksiyon oluşturuyor.

Gençler için Zeynep Cemali Öykü Yarışması, eğitimciler için Eğitimde Edebiyat Seminerleri, yayıncılık sektörü için uzmanlık konferansı (Zeynep Cemali Edebiyat Günü) düzenlemenizi de yayıncılık anlayışınızın bir parçası olarak mı değerlendirmeliyiz?

Karar vericilerin, önerenlerin yetişkin olduğu alanımızda edebiyat yayımcısı olmak, bizi doğallıkla farklı projelere yönlendirdi. Okuma kültürümüze duyduğumuz sorumlulukla, sadece bir yayınevi olarak değil, aynı zamanda bir sivil toplum kuruluşu gibi çalışıyoruz. Sektörel gelişimi hızlandırmak, güncel bilgi ve deneyimin paylaşılmasını sağlamak amacıyla başlattığımız, ülkenin tek, yıllık yayıncılık konferansı olan Zeynep Cemali Edebiyat Günü’nün beşincisini bu yıl 3 Ekim’de Kadir Has Üniversitesi’nde düzenliyoruz. Öğretmen ve kütüphanecilerin, çağdaş edebiyat, yaratıcı okuma uygulamaları ve kitap seçimi gibi başlıklarda gelişimini hedefleyen Eğitimde Edebiyat Seminerleri’nin dokuzuncusunu 5 Mart 2016’da gerçekleştireceğiz. Bütün konferans ve seminer içeriklerimizi yayımladığımız e-dergimiz Keçi, 6 aylık bir süreli yayın. Özellikle akademisyenler, kütüphaneciler ve eğitimciler için vazgeçilmez bir kaynak haline gelen dergi, keciedebiyat.com adresinden ücretsiz okunabiliyor.
Ve elbette çocuklar! 6, 7, 8. sınıf öğrencilerinin her yıl belirlediğimiz yeni bir temada yazdıkları öykülerle katılabildiği Zeynep Cemali Öykü Yarışması, Milli Eğitim Bakanlığı’nca tüm yurtta duyuruluyor. Her yıl yurdun dört yanından gelen sayısız öykü, değerli edebiyatçılar ve akademisyenlerden oluşan seçici kurul tarafından özenle değerlendiriliyor. Geleceğin yazarlarını müjdeleyen yarışmada dereceye giren öykülerle birlikte, seçilen “okumalık” öyküler Ödüllü Öyküler Kitapçığı’nda yayımlanıyor. Ödül Töreni, Zeynep Cemali Edebiyat Günü’nde yapılan yarışmaya her geçen yıl daha çok öğretmenin öğrencilerini yönlendirmesi, daha çok gencin öykü yazmaya heves etmesi bizi çok sevindiriyor.

Çocuklar ve gençler için kitaplarınız var. Özellikle çocukluk dönemlerinde zirve yapan okuma oranlarının yaş büyüdükçe azalmasıyla ilgili olarak neler söylemek istersiniz?

Çocuklukta büyük bir hevesle çıkılan okuma yolculuğunu sekteye uğratan çok önemli iki etken var: Birincisi; yaratıcı kurgular ve karakterlerle yazılmış, uzman editörlerce yayına hazırlanan nitelikli edebiyat kitaplarıyla buluşamamak. İkincisi; çocuğun okuma özgürlüğünün kısıtlanması. Ergenlikle birlikte her şeyi sorgulamaya başlayan çocuğun ilgi ve meraklarına göre özgürce seçimler yapmasını engellemek, didaktik, amaçlı metinler okumak zorunda bırakılması, kopuşu kaçınılmaz kılıyor. Oysa biz, edebiyat okurluğunun bireysel denemeler ve keşiflerle ilerleyen içsel bir serüven olduğunu biliyoruz. İşte bu nedenle, roman, öykü, şiir, deneme, anlatı vb. tür ayrımı yapmadan, çocukları ve gençleri fantastikten bilimkurguya, polisiyeden felsefeye farklı lezzetlerde okumalara özendirmek, ömür boyu güvenle sığınacakları bir edebiyat adası yaratmak istedik. 20 yıllık edebiyat yayıncılığı emeğimiz ve deneyimimizle, anlam evrenimizi zenginleştirmeyi daha da güçlenerek sürdüreceğiz.

0 yorum:

Yorum Gönder