Gezi Parkı, İstanbul’da bir parkken, gölgesinde soluklanılacak ağaçlara ev sahipliği yaparken, Türkiye tarihinin en kalabalık, en renkli direnişinin adresi, geleceğe dair umudun, daha iyi bir yaşamın sembolü haline geldi. Apansız karşılaştığımız hızla uyum gösterdiğimiz direniş günleri, kolektif yaşam pratiklerini, dayanışma deneyimlerini, belleklerimize soktu. Böylesi bir kalkışmanın, bir araya gelmenin, yayıncılık dünyasına yansıması şaşırtıcı değildi elbette. Direnişin yarattığı heyecana paralel olarak, yayıncılık dünyası sadece kitaplarda değil, Türkiye’de yayınlanan neredeyse tüm dergilerde de direnişi kendine konu edindi. Direniş bir haftayı henüz doldurmuşken günce şeklinde ilk kitap yayınlanmıştı. Bu yayıncılık faaliyeti hızından bir şey kaybetmeden, bugün bizim sayabildiğimiz kadarıyla 42 kitaba ulaştı ve bir Gezi literatürü oluştu.
Gezi’nin renkliliğini, direnmenin duygusunu, kaybettiklerimizin acısını, dayanışmanın güzelliğini yansıtmak, analiz etmek zor, hatta bazen imkansız bir iş. Buna rağmen sıcağı sıcağına iyi değerlendirmelere, özenli çalışmalara rastlamak mümkün. Öte yandan kendi şablonlarına sığmayan parçaları yok sayan, olanı biteni anlamaktan ziyade, kendi diline tercüme etmeyi tercih eden yaklaşımlar da kitaplaştı. Bir de aceleciğin kurbanı, özensiz yayınlar. Gezi literatürünün dikkat çeken noktalarından biri de, yayıncılık dünyamızın Gezi’ye dek pek yüz vermediği bol fotoğraflı kitapların, anıların raflarda yerlerini almasıydı. Fotoğrafların yoğun olarak kullanılması olumlu bir gelişme olsa da, özellikle bazı örneklerde bu konudaki deneyimsizlik ve özensizlik açığa çıktı.
AKP hükümeti, yandaş basın, polis ve yargı gücüyle direnişin yaratıcı enerjisini soğurmanın, bu enerjiyi marjinalleştirmenin peşine düştüğünü biliyoruz. Geçtiğimiz günlerde bu çabadan literatür de payına düşeni almaya başladı. Bu dosya hazırlanırken gelen Nurten Özkoray ve Erol Özkoray’ın yazılarından oluşan derleme kitap Gezi Fenomeni’ne savcılık soruşturmasının başlatıldığı haberi ilk örnek oldu. Bu konuya dair dikkat çekici bir başka nokta da, söz konusu kitabı edinmek için, internet satışı yapan sitelere girdiğimizde, yaygın kullanılan iki sitede kitabın artık satılmadığını fark etmemiz oldu. Otosansür mekanizmalarının ticari işletmelere kadar genişlediği bir ortamda Gezi’ye bakmak daha da önem kazanıyor. Direniş, ortalığı saran gaz kokusuna karşın, nefes alınabilecek nadir bir alan olarak kendini gösteriyor.
Son olarak, Gezi hareketinin güzel sloganını anarsak, konusu gibi henüz başlangıç aşamasında olan bu literatürün zamanla derinleşeceğini ve bir başka Gezi kitapları dosyası daha hazırlayacağımızı bilerek, bu dosyada bir ilk gözden geçirme yaptığımızı hatırlatalım.
Yazar: Kolektif
Yayınevi: Parşömen Yayınları
Yazar: Nuh Mete YÜKSEL
Yayınevi: Alter Yayıncılık
Yazar: Yalçın ÇAKIR
Yayınevi: Kırmızı Kedi Yayınevi
Yazar: Bekir ÖZTÜRK
Yayınevi: Togan Yayıncılık
Derleyen: Eylem AYDIN
Hemen Kitap
Yazar: Zeki ÖZKORKMAZ
Yayınevi: Cumartezleri Yayınevi
Yazar: Nihat GENÇ
Yayınevi: Kırmızı Kedi Yayınevi
Yazar: Slavoj ZİZEK
Yayınevi: Agora Kitaplığı
Derleyen: Özay GÖZTEPE
Yayınevi: Nota Bene Yayınları
Hazırlayan: Ferhan BAYIR
Yayınevi: Kaynak Yayınları
Yazarlar: Erol ÖZKORAY ve Nurten ÖZKORAY
Yayınevi: İdea Politika
Yazar: Taner ÖZEK
Yayınevi: Ütopya Yayınevi
Yazar: Akın OK
Yayınevi: Enki Yayınları
Yazarlar: Meltem BANKO ve Ali Rıza BABAOĞLAN
e-kitap: www.gezikitabi.com
Derleyen: Serkan AKKUŞ
Yayınevi: Sınırsız Kitap
Yazar: Cihan TUĞAL
Yayınevi: Agora Kitaplığı
Yazar: Tarık ALİ
Yayınevi: Agora Kitaplığı
Yazar: Kolektif
Yayınevi: Epos Yayınevi
Yazar: Mustafa SÖNMEZ
Yayınevi: Nota Bene Yayınları
Yazar: Atilla DORSAY
Yayınevi: Remzi Kitabevi
Yazar: Akdoğan ÖZKAN
Yayınevi: Notos Kitap
Sanem hn., Gezi olaylarını derin bir dugusal fırtına ile izleyip Gezi Parkı Destanı'nı kaleme almış bir yazar olarak yukarıdaki yazınızda dile getirdiğiniz tespitleri çok değerli buluyorum, ayrıca bu konuda kendiliğinden ortaya çıkan literatürü örnekleriyle paylaşmış olmanız da ileriye dönük çok yararlı bir başvuru kaynağı olacaktır, dolayısıyla bu çalışmanız için sizi tebrik ediyorum. Bülent Satıcı
YanıtlaSilUzun zamandır Gezi yi kendime nasıl anlatırım diyordum sanem hanımı okudum ve budur dedim. Eşsiz bir tasvir olmuş, harikuladesiniz
YanıtlaSil